Samsun İl Genel Meclisi kasım ayı altıncı bileşimi Meclis Başkanı Mustafa Karakurt başkanlığında gerçekleştirildi. Samsun’da ‘Kadının Durumu’ ve ‘Kadın Dostu Kentler’ projelerinde şiddete maruz kalan kadın ve erkek engelliler ile ilgili yapılan çalışmalar hakkındaki raporunu okuyan İl Genel Meclisi Kadın Erkek Eşitliği Komisyonu Başkan Vekili Hüseyin Esen, “Samsun Valiliği engelli veri tabanı projesi başlatmış ve 2012 yılı itibariyle 129.385 engelli kayıt altına alınmıştır. Sağlık Müdürlüğü verilerine göre engelli kadın sayısı 76 bin 342 ve engelli erkek sayısı 53 bin 43'tür. Kadına yönelik şiddet tüm kesimlerde görülmekle birlikte bazı gruplar, örneğin engelli kadınlar, daha dezavantajlı konumdadırlar. Kadınların engelli olmasından kaynaklı yardım istemeyişi ve kendini ifade edemeyişi daha uzun süre şiddete maruz kalmalarını beraberinde getirmektedir. Görme engelli kadınlar yoğunlukla duygusal ve sözel şiddete uğramakta, engellinin bağımlılık derecesi arttıkça, şiddet görme düzeyi de artmaktadır. Zihinsel engelli kadınlarda ise cinsel şiddet daha yüksek oranda görülmektedir. Engelli kadınların karşılaştıkları ayrımcılık bir başka şiddet biçimidir. Bu kadınların cinselliklerini yaşamaları ve çocuk sahibi olmaları hoş karşılanmamakta, diğer kadınlar için olağan görülen davranış biçimleri süslenmek gibi bu kadınlara yakıştırılamamaktadır. Sonuç olarak, engelli kadın ve erkeklerin şiddet mağduru olup olmadıklarına dair ayrıntılı çalışmalar yapılarak istatistiklerin tutulması ve bu istatistikler doğrultusunda yeni çalışmalar yapılması komisyonumuzca değerlendirilmektedir” dedi.
“ENGELLİ SAYIMIZ 140 BİNİ GEÇTİ”
Okunan raporun ardından meclis üyelerin sorularına cevap veren Samsun Valiliği Yerel Eşitlik Birimi Sorumlusu Sosyal Hizmet Uzmanı Hicran Karadoğan Kınık, “Samsun’da kadının durumu projesi kapsamında yapılan çalışmalar ilimizde yaşayan kadınların mevcut durumunu tespit etmeye yöneliktir. Bu çalışmaları yaparken biz sadece il merkezinde yaşayan kadınlar değil, farklı bölgelerde yaşayan kadınlara da ulaşmak istedik. Bu anlamda en dezavantaj konumunda olan kırsaldaki kadınlar ve engelli kadınlarla görüşmek istedik. Biz ancak belli bir kesimine ulaştık. Çünkü bizim projemizin süresi ve bütçesi sınırlıydı. Bu anlamda odak grup çalışmamızı engelli kadınlarla yaptık. Orada elde ettiğimiz bilgileri rapora yazdırdık. Şiddet ile ilgili olarak da şiddeti kayıt altına alma konusundaki belirli sıkıntılar yaşıyoruz. Kadınlar yaşadıkları şiddeti resmi makamlara başvurmakta çok net şekilde ulaşamıyorlar. Bu durum engelli kadınlarda ister istemez biraz daha farklılaşıyor. Türkiye’de 3 tane engelli kadın örgütlenmesi var. Bunlardan bir tanesi Samsun’a yeni kuruldu. 2012 yılı itibariyle kayıt altına alınan engelli sayısı, 2013 yılı itibariyle 140 bini geçmiş durumdadır. Bu sayı yükseldi gözü ile bakılabilir ama aslında bu sayı yükselmedi. 2012 yılında ulaşamadığımız engelli kişilere ulaşıyoruz. Nüfusun yüzde 12,5’i engellidir. Samsun’da engelliler ile ilgili süreğen hastalığı olanlar yani şeker hastası ve böbrek yetmezliği gibi gruplarda engelliler gurubu içersine giriyor” diye konuştu.
SAMSUN’DAKİ ENGELLİ KALDIRIMLARI KAUÇUK OLMALIYDI
Engellilerin sorunları hakkında bilgi veren Samsun Engelliler Federasyonu (SAMEF) Başkanı Mehmet Akbulut, “Ülkemizde nüfusun ortalama % 12,29’ unu engelliler oluşturmaktadır. Bu oran Karadeniz bölgesinde % 14’tür. Bu camianın eğitim, istihdam, sosyal güvenlik, hukuk, sağlık v.b. alanlarda çeşitli sorunları olduğu gibi bu sorunların çözümü için de çeşitli çalışmalar yapılması gerekmektedir.
Şiddete maruz kalan kadın ve erkek engellilere yönelik kurumumuz ve üye derneklerimizin yapmış olduğu tespitler ve küçük çapta çalışmalar bulunmaktadır;
Bazı engelli çocuklar aileleri tarafından dikkate alınmamakta, onlara değer verilmemektedir; Kurumlarımızda, engellilere yönelik yapılan mesleki sosyal ve kültürel etkinliklerle onlara değer verildiği hissettirilmekte ve kendilerini gerçekleştirmelerine katkı sağlanmaktadır.
Bazı aileler engelli çocuklarından dolayı utanmakta ve çocukları ile toplumsal etkinliklere katılmaktan çekinmektedirler; Engelli ailelerine yönelik farklı farkındalık çalışmalar yapılmakta ve bu ailelerin eğitilmelerine katkı sağlanmaktadır.
Özellikle işitme engelliler iletişiminde büyük sorun yaşamaktadırlar. Sağlıklı iletişim kuramamakta ve sıkıntılarını anlatamamaktadırlar (İşitme engellilerin kendi aralarında kullanabilecekleri ortak bir dil bulunmamaktadır); Bu sorunun çözümüne yönelik, Orta Karadeniz Engelliler Derneği ile İlkadım Kaymakamlığı “Beni Gerçekten Anlıyor Musun” isimli ortaklaşa proje hazırladı. İşitme engellilerin toplumsal kaynaşmalarına katkı sağlamayı hedefleyen proje Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı tarafından desteklenmektedir.
Engelli kadın ve erkekler çeşitli şiddet türlerine maruz kalmaktadırlar; Kurumlarımıza gelerek durumunu paylaşan engellilerin sorunları dinlenmekte ve gerekli rehberlik hizmetleri yapılmaktadır. Özellikle engelli kadınların kendilerini rahatça ifade edebilecekleri Engelli Kadınlar Derneği adında bir dernek kuruldu. Bu dernek aracılığıyla bu kadınlara ulaşılmaya ve rehberlik yapılmaya başlanıldı.
Engelli vatandaşlarımızın topluma kazandırılması gayretlerinin yoğunlaştığı günümüzde 1.500.000 nüfusa yaklaşan Büyükşehir ünvanlı İlimizde 14 yaşını dolduran otizmli, orta ve ağır derecedeki engelli çocuklarımızın gidebilecekleri yeterli kapasitede okul (lise) bulunmamaktadır; Bu konu ile ilgili Sayın Valimiz Hüseyin AKSOY ile görüşülerek gerekli çalışmaların başlatılmasına katkı sağlandı.
Engelli çalışanlar çalıştıkları kurumlarda farklı sorunlar yaşamakta ve hak ettikleri konumlara gelememektedirler; İlimizde engelli kadrosunda çalışanların bir araya gelerek sorunlarını dile getirmeleri, çözüm noktasında birlikte hareket etmelerine yönelik çalışmalarınız başlamıştır.
Şiddet konusunda ailelerimizde bilinçlenme eksikliği var. Ailelerimiz engelli çocuklarını bu çocuk dediğimiz 35 - 40 yaşına gelmiş bir engelli ailesinin yanında kalıyorsa o da çocuk olarak değerlendiriliyor. Bunlara değer verilmediğini gördük. Bunlarla aileler dışarı çıkıp sosyal ortamlara katılmaktan çekindiklerini tespit ettik.
Duygusal anlamda engellilere uygulanan şiddet budur. Ayrıca toplumda işitme, görme ve bedensel engelliler var. İşitme engellilerin durumu diğer engellilere göre çok daha zor. İşitme engelli arkadaşlarımızın toplumun yüzde 0,5’ini oluşturmaktadır. Ama iletişim anlamında en büyük sorunu yaşayan gruplar bunlar. Şiddetin her türlüsüne maruz kalabiliyorlar. Çünkü kendi aralarında konuşabilecekleri ortak dil dahi yok. Sadece Samsun’un İlkadım ilçesinde ilkokul, lise ve STK’lar arasında konuşan 3 tane farklı dil var. Bununla ilgili bir çalışma yapılmamış.
Toplumumuzda zihinsel engellilerimiz de var. Zihinsel engellilerimiz orta ve ağır derecedeki zihinsel engellilerimiz lise seviyesindeki okul ihtiyaçlarını tespit ettik. Şuanda İlkışık Eğitim Uygulama Merkezinde eğitim görüyorlar. 70 kişilik kapasitesi olan bir okuldur. Fakat mevcutta 140 tane zihinsel engellimiz var ve bunun yarısı açıkta bekliyor.
Bu konuyla ilgili Samsun Valisi Hüseyin Aksoy ile görüştüğümüzde Rehberlik Araştırma Merkezi’nin dönüştürülmesini talimatını verdi ve bu proje devam ediyor. Samsun’un kaldırımları görme engelliler ile ilgili hep taş döşeniyor. Ama üzerinde yürümeye kalktığımızda ayak tabanlarımız şişiyor.
Engelliler bunların üzerinde yürüyemez duruma geliyorlar. Bunların normalde kauçuk olması gerekirken, bizim Samsun’un yerelinde bunlar taşlardan yapılmış. Bu da ‘engellilere hizmet veriyorum’ anlamında yapılan, ama engellilere baktığımızda zarar getiren bir oluşumdur” şeklinde konuştu.